Świerk jest często spotykanym drzewem iglastym należącym do rodziny sosnowatych w naszym kraju. Drzewa te występują na obszarach o umiarkowanym bądź chłodnym klimacie. Jest on popularny także w przydomowych ogrodach ze względu na swoje igły o pięknym odcieniu.

Charakterystyka

Świerki obok modrzewi są także bardzo dekoracyjnymi drzewami iglastymi, jednak są troszkę niższe i przeważnie osiągają do 30 m wysokości, a dożywają do 600 lat. W Polsce najbardziej znany jest świerk pospolity, o pokroju piramidalnym lub stożkowatym, zależnie od odmiany, tworzący igły od ciemnozielonych do intensywnie niebieskich. Pomimo, że sam świerk pospolity jest wysokim drzewem iglastym, o regularnie stożkowatej ciemnozielonej koronie, to w rodzinie tej istnieje jeszcze kilkadziesiąt odmian różniących się wieloma parametrami. Jedną z niewielu wad świerku jest system korzeniowy. Drzewa przez to są mało odporne na silne wiatry i często są przez nie wywracane. Wywrócony świerk wtedy umiera i może posłużyć innym żyjątkom. W końcu nie tylko człowiek ma korzystać z nieprzebranych właściwości i zastosowań świerków. Warto zaznaczyć, że nasiona tych drzew są ważnym elementem diety ptaków, wiewiórek czy ryjówek. Świerkowe upadki przyrodzie wynagradza umiejętność odnawiania się w drodze samosiewu i stosunkowo szybki wzrost.

Uprawa i pielęgnacja

Świerki sadzi się jesienią, do czasu pojawienia się pierwszych mrozów. Należy pamiętać, iż z reguły większość drzew iglastych potrzebuje w pełni nasłonecznionego stanowiska. W przeciwnym razie u niektórych odmian charakterystyczne barwy igieł świerków mogą zanikać i staną się one zielone. Świerki kłujące i ich srebrne odmiany mają niewielkie wymagania i są odporne na mróz i suszę. Warto jednak pamiętać, że najlepiej będą rosły na żyznych glebach o kwaśnym lub lekko kwaśnym odczynie. Drzewa te nie znoszą mokrego podłoża, z wysokim poziomem wody gruntowej. Na glebach piaszczystych i suchych będą z kolei rosły bardzo wolno. W pierwszych latach po posadzeniu podlewamy drzewa w okresie suszy. Uwaga na atak mszyc i przędziorków, które trzeba natychmiast zwalczać.

Zastosowanie

Świerki można sadzić jako pojedynczy akcent w ogrodzie lub zastosować jako szpaler wzdłuż alei lub ogrodzeń. Drzewa te często są wykorzystywane w przemyśle budowlanym, stolarce, w produkcji gontów i papieru, a także w przemyśle muzycznym dzięki niezwykłym właściwościom rezonansowym drewna świerkowego, są budowane właśnie z tego materiału. Żywica świerkowa służy w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym. To właśnie z niej uzyskuje się olejek terpentynowy, kalafonię i smołę. Do tej pory wykorzystuje się w medycynie ludowej igły i młode pędy świerkowe, dzięki którym możemy korzystać z dobrodziejstw kąpieli leczących dolegliwości ze strony układu moczowego, a samo wdychanie olejków pomaga w oddychaniu. Ponadto, młode pędy używano w produkcji piwa, a także dżemu.

Tradycja polska jest silnie związana ze świerkiem. To właśnie drzewka świerkowe, obok jodłowych, stanowią najczęściej drzewka choinkowe rosnące przy naszych domach. Pamiętajmy o tym, że świerk symbolizuje dobroć, pokój, śmiałość, nadzieję, wierność i współczucie. Dzięki licznym rodzajom świerku jest on chętnie uprawiany w parkach, ogrodach i terenach zielonych.