SADZENIE DZREW I KRZEWÓW OWOCOWYCH

Najlepszym okresem na sadzenie drzew i krzewów owocowych jest termin jesienny od października do wystąpienia pierwszych silniejszych przymrozków lub bardzo wczesną wiosną kiedy nie ruszy jeszcze wegetacja. Zaleca się także, aby gatunki bardziej wrażliwe na mróz – brzoskwinie, czereśnie, wiśnie – sadzić w terminie wiosennym.

Sadzenie drzewek jest czynnością prostą, ale musi być wykonane prawidłowo i starannie. Najpierw należy dokładnie obejrzeć korzenie drzewek. W zasadzie korzeni nie skraca się, ale należy przyciąć te, które są nadłamane, zgniecione lub wyjątkowo długie, nie mieszczące się w dołku.

 

 

Krok 1

Najpierw wykopujemy dołek na tyle duży aby korzenie rośliny, którą chcemy posadzić swobodnie w nim spoczywały. 

Krok 2
Na dnie wykopanego dołka usypujemy kopczyk z powierzchniowej, żyznej warstwy gleby Na glebach nieurodzajnych warto ziemię wymieszać z kompostem.

Krok 3
Na usypanym kopczyku równomiernie rozkładamy korzenie drzewka. Drzewko umieszcza się w dołku kilka centymetrów głębiej, niż rosło w szkółce, na glebie lekkiej nawet 8-10 cm.

Krok 4
Dołek częściowo wypełniamy ziemią. Korzenie zasypujemy najpierw ziemią próchniczną, a potem ziemią pochodzącą z głębszych warstw. Kolejne warstwy nasypywanej ziemi udeptujemy. Dzięki temu ziemia będzie odpowiednio ubita i drzewo po posadzeniu się nie przewróci.

Krok 5
Przed całkowitym wypełnieniem dołka ziemią, sadzoną roślinę obficie podlewamy (około 5 do 10 l wody). Gdy woda wsiąknie kończymy zasypywanie dołka. Można też utworzyć wokół pnia lekkie zagłębienie, w którym zatrzyma się woda z podlewania.

Krok 6 (opcjonalnie)
Niektóre sadzone drzewa owocowe oraz krzewy w formie piennej wymagają palikowania. Przywiązanie pnia do wbitego obok palika uchroni roślinę przez wyłamaniem lub przewróceniem przez silny podmuch wiatru.

Trzeba przestrzegać zasady, aby miejsce szczepienia znalazło się ponad ziemią. W przeciwnym razie szlachetna odmiana może „usamodzielnić się”, tzn. wypuścić własne korzenie z nasady pnia, a wówczas skarlający wpływ podkładki wegetatywnej będzie zanikał.

Formy krzaczaste porzeczek i agrestu sadzimy 5-10 cm głębiej niż rosły w mateczniku, tak aby części nasadowe pędów stanowiących koronkę krzewu znajdowały się pod ziemią. Sprzyja to silniejszemu rozkrzewianiu i plonowaniu. Krzewy zbyt płytko posadzone dają dużo odrostów ponad ziemię i ulegają rozłamywaniu. Maliny sadzi się 4-6 cm głębiej. Należy pamiętać o delikatnym ugniataniu gleby wokół roślin, aby nie poobrywać pąków. 

 

ZABEZPIECZENIE PRZED ZIMĄ

Aby zabezpieczyć korzenie oraz dolną część pnia nowo posadzonej rośliny należy przed zimą usypać wokół pnia drzewka kopczyk z ziemi o wysokości około 30 cm. Warto też zabezpieczyć pnie przed uszkodzeniami spowodowanymi przez zwierzęta (zające i sarny), zakładając na pnie osłony z plastiku, grubego papieru bądź papieru falistego (nie wolno osłaniać folią).

 

PRZECHOWYWANIE

Jeżeli drzew i krzewów owocowych nie możemy posadzić zaraz po zakupieniu, konieczne jest zapewnienie im odpowiednich warunków przechowywania. Miejsce przechowywania powinno być zacienione (np. w cieniu dużego drzewa lub przy ścianie od strony północnej). Rośliny należy podlewać, aby nie dopuścić do przeschnięcia korzeni. Drzewka kupowane w pojemnikach można przechowywać nawet przez kilka tygodni. Natomiast te z odkrytym korzeniem, trzeba posadzić od razu lub je zadołować do czasu sadzenia.

 

GĘSTOŚĆ SADZENIA

Gęstość sadzenia roślin sadowniczych powinna być dostosowana do ich wielkości.

• jabłonie – 4m między rzędami i 2-3m w rzędzie
• grusze – 4m między rzędami i 2-3m w rzędzie
• śliwy, morele, brzoskwinie, wiśnie – 4-4,5m między rzędami i 2-3m w rzędzie
• czereśnie – 4-4,5m między rzędami i 3-4m w rzędzie
• maliny – 2m między rzędami i 0,5m w rzędzie
• borówki amerykańskie – 2,5-3m między rzędami i 1m w rzędzie
• porzeczki pienne, agrest pienny – 1,5m między rzędami i 1,5m w rzędzie
• porzeczki krzaczaste, agrest krzaczasty – 2-2,5m między rzędami i 1,5m w rzędzie
• orzechy włoskie – 8-10m między rzędami i 6-8m w rzędzie
• leszczyny – 5-6m między rzędami i 4-3m w rzędzie

 

PRZYCINANIE DRZEW OWOCOWCH

Przycinanie drzew owocowych to podstawowy zabieg pielęgnacyjny, bez którego drzewa nie będą obficie owocowały. Jeśli nie przytniemy naszych drzew owocowych, staną się one zbyt duże, za gęste i nie będą obficie owocowały. Niewielkie owoce będą znajdowały się coraz wyżej, gdyż w gęstej koronie nie dociera światło w przeciwieństwie do jej wierzchołka. Ponadto nieprzycinane drzewa częściej atakują choroby grzybowe. Tak więc nie prawdą jest, że drzewo po przycięciu będzie miało mniej owoców, a tak właśnie myśli wielu początkujących ogrodników.

Kiedy przycinamy drzewa owocowe? Są dwa terminy cięcia: cięcie zimowe i letnie.

Cięcie zimowe rozpoczynamy zwykle w drugiej połowie lutego lub w marcu, gdy minie obawa nawrotu silnych mrozów. Najwcześniej przystępujemy do cięcia jabłoni, potem grusz i śliw. Najpóźniej brzoskwiń i moreli, bo dopiero gdy zaczną się im wybarwiać pąki. Wiśnie i czereśnie tniemy latem po zbiorze owoców. Ponadto latem usuwamy z drzew owocowych wilki, czyli pionowe pędy, które nie owocują. Wycinamy je w lipcu i sierpniu, najpóźniej trzy tygodnie przed zbiorem owoców.

Młode drzewka owocowe przycinamy tuż po posadzeniu. Ma to na celu przywrócenie równowagi między korzeniami uszkodzonymi podczas przesadzenia w szkółce, a pędami nadziemnymi. Pierwsze cięcie wykonuje się również dla uformowania korony.

Pierwsze cięcie drzew nie powinno być zbyt intensywne. Ma ono zapewnić równowagę między częścią nadziemną a systemem korzeniowym. Jest ono przede wszystkim uzależnione od budowy i kondycji roślin. Należy pamiętać o tych zasadach:

Jeżeli drzewo nie ma pędów bocznych, to przycinamy przewodnik na wysokości 80–90 cm od ziemi i wtedy już w pierwszym roku wytworzą się pędy, z których w następnym sezonie będzie można uformować pierwsze piętro korony.

Inaczej postępujemy, gdy zakupiliśmy drzewa rozgałęzione, z pędami bocznymi. Wtedy należy wyciąć wszystkie pędy na pniu od ziemi do wysokości 50–60 cm. Z pozostałych pędów wybieramy 3–5 pędów symetrycznie rozmieszczone wokół przewodnika i jeżeli są długie (powyżej 40 cm), lekko skracamy, nadając koronie kształt stożkowaty. Jeżeli pędy są krótsze niż 30 cm to nie należy ich skracać.

Przycinając młode drzewka pamiętajmy o zasadzie, że przewodnik powinien być tylko jeden. Nieraz zdarza się, że kupujemy roślinę z dwoma równymi pędami. Jeden z nich w czasie pierwszego zimowego cięcia należy usunąć.

 

WIOSENNE OPRYSKI DRZEW OWOCOWYCH

Wczesna wiosna to okres, w którym powinniśmy pamiętać o opryskach drzew owocowych. Nie wolno o tym zapomnieć, gdyż zbyt późne wykonanie oprysku nic nie da i nie uda nam się ochronić roślin przed chorobami. Zazwyczaj robi się to od końca lutego do końca marca, gdy temperatura powietrza będzie wynosiła powyżej 7°C.  PIERWSZY WIOSENNY OPRYSK WYKONUJEMY PRZED POJAWIENIEM SIĘ LIŚCI! Należy to zrobić bardzo dokładnie i nie oszczędzać preparatu grzybobójczego. Drzewo powinno być zlane, tak aby preparat z niego skapywał.

Szkodniki drzew owocowych zwalczamy insektycydami – środkami ochrony roślin przeznaczonymi do zwalczania szkodników – owadów (np. mszyc, przędziorków, miodówek, nasionnicy trześniówki). Choroby roślin zwalczamy fungicydami (preparaty na choroby grzybowe, takie jak parch jabłoni, mączniak, kędzierzawość liści brzoskwini) oraz bakteriocydami (preparaty na choroby bakteryjne, np. zarazę ogniową).

Środki ochrony roślin należy stosować zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania. Zamieszczone są na niej wszystkie niezbędne informacje: termin zabiegu, dawkowanie, konieczne środki ostrożności. Nie wolno zlekceważyć zapisanych tam informacji. Nie tylko ze względu na zdrowie, ale także z uwagi na to, że preparaty skuteczne są tylko wtedy, gdy przestrzegamy dawek, zasad i terminów ich stosowania.